Transit ticaret (re-export) nedir? Transit ticaret nasıl yapılır?
Transit Ticaret; Alış faturası ve satış faturası arasında lehte fark esas olmak üzere, gerçek veya tüzel kişi transit tacirince satın alınan yabancı veya Türk menşeli olup da yurt dışına (serbest bölgeler dâhil olmak üzere) satılmış malların transit olarak veya doğrudan doğruya, ithalat ve ihracat rejimi hükümlerine tabi olmaksızın, başka veya aynı ülkeye (serbest bölgeler dâhil) satılmasını ifade eder.
Transit ticaret, mal bedelleri için transfer yapılarak veya yapılmaksızın, satın alınan yabancı menşeli veya Türk menşeli olup da yurtdışına satılmış malların transit olarak veya doğrudan doğruya, ithalat ve ihracat rejimi hükümlerine tabi olmaksızın başka bir ülkeye satılmasıdır. Veya yurt dışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmadan ya da antrepodan satın alınan malın, ülkemiz üzerinden transit olarak veya doğrudan doğruya yurt dışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmaya ya da antrepoya satılmasıdır.
Transit ticaret nasıl yapılır?
Uluslararası anlaşmalarla ticareti yasaklanmış mallar ile Müsteşarlığın madde politikası itibariyle transit ticaretinin yapılmasını uygun görmediği mallar transit ticarete konu olamaz. İthalat ve ihracat yapılması yasaklanmış ülkelerle transit ticaret yapılamaz
Söz konusu mallar ve ülkeler dışında kalan mallar ve ülkelere transit ticaret yapılmak istenilmesi halinde işlemlerin transit ticaret formu aranmaksızın transit rejimi çerçevesinde sonuçlandırılması gerekmektedir.
Transit Ticarete İlişkin Tebliğ’in yürürlükten kaldırılması nedeniyle, bu Tebliğ gereğince doldurulması gereken transit ticaret formu uygulamasının da kaldırıldığı, transit ticaret işlemlerinin gümrük mevzuatında yer alan transit rejimi çerçevesinde yürütülmesi gerekmektedir.
Transit ticarete konu olan mallarla ilgili olarak, ithalata ve ihracata ilişkin vergi, resim, harç ve fon tahsil edilmez.
Gümrük idarelerince verilebilecek izne istinaden malların Türk gümrük hattını aşarak işçilik görmek üzere fiktif depo veya antrepolara alınması “fiili ithal” hükmünde değildir.
Transit ticaretin işleyişi
Fatura Hareketi:
Malı aldığınız yer size bir fatura kesecek. Siz de malı sattığınız yere bir İngilizce fatura göndereceksiniz. Kestiğiniz faturanın aynısını Türkçe resmi fatura olarak da kesmelisiniz. Bu alım satım sonucunda satışınızla alışınız arasında kar edeceksiniz. Faturaları defterinize kaydedip, bu karı beyan etmelisiniz.
Para Hareketi:
Para hareketi de faturaları kapatacak şekilde aynı yol izlenerek olacak. Alıcının hesabından sizin hesaba, sizin hesaptan malı aldığınız satıcının hesabına.
Mal Hareketi:
Malın satıcıdan alıcıya gitmesi yeterlidir. Arada nerelerden geçtiği önemli değildir. Sevk evraklarını kullanacağınız güzergaha göre düzenlersiniz. Yalnız malın çıktığı ülke ve gireceği ülke mevzuatları açısından kontrol etmek gerekir. Örnek olarak; Romanya’dan çıkacak bir tır Irak’a gidecekse, tırın ücüncü ülke izni almış olması gerekir. Yoksa Romanya gümrüğünden çıkamaz. Ya da L/C ile yürüyen bir işte Aktarma/Transshipment izni yoksa sizin güzergahı aktarmasız olacak şekilde seçmeniz gerekir.
Mevzuat açısından transit ticaret işlemlerinde kambiyo takibi söz konusu olmadığından alım ve satım bedellerinin tahsil ve transferleri tamamen serbesttir. Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması gibi işlemler ve bu işlemler sebebiyle düzenlenen kağıtlara (gümrük idarelerine verilen beyannameler dahil); ihracata ilişkin olduğunun tevsiki halinde işlem yapan kuruluşlarca resen vergi, resim ve harç istisnası uygulanmaktadır.
Örneğin Bulgaristan’daki asıl alıcı, mal bedelinin %70’lık kısmını size peşin ödemesini yapacaktır. bunun üzerine Çin’deki satıcı/ihracatçı ister malı direkt olarak, ister Türkiye üzerinden Bulgaristan’a malın yüklenmesini takiben gerekli evrak/vesaiki size ulaştırdığında, kendi düzenlediğiniz faturayı yurtdışından gelen ve adınıza düzenlenen fatura yerine koyabilecek böylece iki fatura arasındaki fark sizin kazancınız olacaktır.
Asıl alıcıya düzenleyeceğiniz fatura ve diğer vesaiki alıcıya göndermeniz durumunda malları Alıcı taşıma firmasından teslim alabilecektir.. Kalan %30 lık mal bedelinin ödenmesi alıcının insiyatifine kalacağından bu kısım için vesaik mukabili ödeme şeklini düşünebilirsiniz. Asıl satıcının düzenleyeceği belge üzerindeki adı ve adresi değiştireceğiniz fatura ile sigorta poliçesi dışında diğer belgelerde (menşe şahadetnamesi, konşimento (kamyonla olunca CMR )vs görüneceğinden asıl alıcı ile ikinci satıcı bir sonraki işlemde sizi by pass edebileceklerdir.